Koncepcja zrównoważonego rozwoju w turystyce
Urszula Myga-Piątek
Uniwersytet Śląski, Wydział Nauk o Ziemi, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland
E-mail: urszula.myga-piatek@us.edu.pl
Abstract
It is commonly accepted that that landscape management for tourist purposes, according to the idea of sustainable development, is one of the basic priorities of spatial management policy in countries of the European Union. The idea is well established in regulations provided by a number of European documents. These documents emphasize the need for strengthening the regional identity and maintaining the natural and cultural diversity. The leading thesis of the article is the assumption that the tourist industry is one of the main modern sources of human influence on the landscape. This influence mostly brings negative effects like disturbances in the structure and diversity of the landscape, spatial coherence of naturally valuable regions (landscape fragmentation), stability of flow of matter and energy in the landscape, landscape resources, as well as deterioration of social usability and quality of the landscape, unification and decrease in the aesthetic value of the landscape.
The article presents basic indicators of the influence of tourism on natural environment, which are natural absorption and tourist capacity. It attempts to evaluate implementation of rules of sustainable development in the tourist industry.
Key words: cultural landscape, sustainable development, spatial planning, tourism investment, tourism pressure
Streszczenie
Powszechnie przyjmuje się, że zarządzanie krajobrazem, także na potrzeby turystyki, jest zgodne z ideą rozwoju zrównoważonego i stanowi jeden z naczelnych priorytetów polityki przestrzennej w krajach Unii Europejskiej. Idea ta znajduje swe umocowanie w zapisach szeregu dokumentów europejskich. Dokumenty te podkreślają konieczność wzmacniania tożsamości regionów i utrzymania zróżnicowania przyrodniczego i kulturowego.
Tezą wiodącą artykułu jest założenie, że jednym z głównych współczesnych źródeł zorganizowanego oddziaływania człowieka na krajobraz jest gospodarka turystyczna. Oddziaływanie to jednak często ma charakter negatywny, np. zaburzenia struktury i różnorodności krajobrazu, spójności przestrzennej obszarów przyrodniczo cennych (fragmentacja krajobrazu), stabilności przepływu strumienia materii energii i materii w krajobrazie, zasobów krajobrazu, zaburzenia społecznej użyteczności i jakości krajobrazu, ujednolicanie i zmniejszenie estetyki krajobrazu.
Artykuł omawia podstawowe wskaźniki oceny wpływu turystyki na środowisko przyrodnicze, którymi są chłonność naturalna i pojemność turystyczna. Jest próbą oceny realizacji zasad zrównoważonego rozwoju w gospodarce turystycznej.
Słowa kluczowe: krajobraz kulturowy, rozwój zrównoważony, planowanie przestrzenne, inwestycje turystyczne, antropopresja turystyczna
Problemy Ekorozwoju 6(1)2011: 145-154
