Czynniki jakości życia w grupie wybranych krajów Unii Europejskiej i OECD
Magdaléna Drastichová*, Peter Filzmoser**
*Technical University of Ostrava, Czechia
E-mail: magdalena.drastichova@vsb.cz
**Vienna University of Technology, Austria
E-mail: peter.filzmoser@tuwien.ac.at
Abstract
This work focuses on the evaluation of the factors of quality of life in a sample of 26 countries. Quality of life is a complex, multidimensional concept, which includes various social, cultural, economic, political, demographic and environmental aspects. Regarding this, principal component analysis and regression analysis were chosen as relevant methods to analyse relationships among twenty-five variables related to quality of life, and their rela-tionships with three composite indices reflecting crucial aspects of quality of life, wellbeing and sustainability. These indices, applied as the response variables in the regression analysis, include the inequality-adjusted alter-native of the Human Development Index (IHDI), the Happy Planet Index (HPI), and Healthy Life Years (HLY). The IHDI represents an objective indicator of human development and wellbeing. HLY reflects quality of life in terms of health. The HPI combines the ecological efficiency with which human wellbeing is delivered, while it also includes a subjective measure of wellbeing. Since each of these indices represent different aspects of quality of life to a certain extent, some of the factors (represented by selected indicators) affected them in different ways. After applying a Lasso regression, nine of the 25 indicators – representing crucial factors of quality of life – were identified. Homicide rate (representing the factor of safety) affected all three indices in a negative way, whereas Years in education (representing the factor of education) and Life satisfaction – a subjective indicator of wellbeing representing the dimension of the same name, affected them positively.
Key words: health, human development, quality of life, sustainable development, regression analysis, principal component analysis.
JEL Classification: I10, I13, I15, I18, Q01.
Streszczenie
Niniejsza praca koncentruje się na ocenie czynników jakości życia na próbie 26 krajów. Jakość życia to złożone, wielowymiarowe pojęcie, które obejmuje różne aspekty społeczne, kulturowe, ekonomiczne, polityczne, demograficzne i środowiskowe. W związku z tym wybrano analizę głównych składowych i analizę regresji jako odpowiednie metody analizy relacji między 25 zmiennymi odnoszącymi się do jakości życia oraz ich związków z trzema złożonymi wskaźnikami odzwierciedlającymi kluczowe aspekty jakości życia, dobrostanu i zrównoważonego rozwoju. Wskaźniki te, stosowane jako zmienne odpowiedzi w analizie regresji, obejmują skorygowaną o nierówności alternatywę wskaźnika rozwoju społecznego (IHDI), wskaźnika szczęśliwej planety (HPI) i wskaźnika lat zdrowego życia (HLY). IHDI stanowi obiektywny wskaźnik rozwoju człowieka i dobrobytu. HLY odzwierciedla jakość życia w kategoriach zdrowia. HPI łączy w sobie efektywność ekologiczną, z jaką zapewnia dobrostan człowieka, a także subiektywną miarę dobrostanu. Ponieważ każdy z tych wskaźników w pewnym stopniu reprezentuje różne aspekty jakości życia, niektóre czynniki (reprezentowane przez wybrane wskaźniki) wpływały na nie w różny sposób. Po zastosowaniu regresji Lasso zidentyfikowano dziewięć z 25 wskaźników – reprezentujących kluczowe czynniki jakości życia. Wskaźnik zabójstw (będący czynnikiem bezpieczeństwa) wpłynął negatywnie na wszystkie trzy wskaźniki, natomiast lata nauki (będące czynnikiem wykształcenia) i zadowolenie z życia – subiektywny wskaźnik dobrostanu reprezentujący wymiar o tej samej nazwie – wpłynęły na nie pozytywnie.
Słowa kluczowe: zdrowie, rozwój człowieka, jakość życia, zrównoważony rozwój, analiza regresji, analiza głównych składowych
Problemy Ekorozwoju 16(2)2021: 75-93
DOI: 10.35784/pe.2021.2.09
