Zrównoważony rozwój – utopia czy możliwości realizacji?
Paweł Bukrejewski*, Anna Latawiec**, Anna Matuszewska**
*Przemysłowy Instytut Motoryzacji, ul Jagiellońska 55, 03-301 Warszawa, Poland
E-mail: p.bukrejewski@pimot.eu
**Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dewajtis 5, 01-815 Warszawa, Poland
E-mails: a.latawiec@uksw.edu.pl, a.matuszewska@pimot.eu
Abstract
The paper contains deliberations concerning the concept of sustainable development and utopia. The concept of utopia explains different perceptions of utopia, also from the historical point of view. Utopia usually brings negative associations because in the past it comprised unreal ideas presented in a simplified way and unattainable. Currently, the concept of utopia is presented as the necessity to introduce changes which have to be supported with action and cannot only be treated as dreams. You should be aware of opportunities and impossibilities of changing the reality when you do not agree with its functioning.
The second subchapter attempts to answer the question whether the sustainable development idea is a new utopia. The authors of the sustainable development idea do not present the vision of a better world which would replace the reality. They look for mechanisms which would allow their gradual implementation because it is not about a perfect world but about creating a holistic reality model. Therefore, the sustainable development idea means rather a plan of changes and not utopia.
The presented plans include the Earth Summit Resolutions and 27 rules of the Rio Declaration (1992). Their content is presented in the third subchapter of the article. Implementation of those resolutions and rules was assessed critically because it is suspected that they constitute a cover for the elites who desire power and that this is utopia used as a social manipulation tool.
Therefore, the sustainable development idea is supposed to be a model of reality, an announcement of performance of that model, or at least an attempt to take actions in order to achieve the planned development.
Key words: sustainable development, utopia, Earth Summit
Streszczenie
W artykule zawarte zostały rozważania dotyczące koncepcji zrównoważonego rozwoju i utopii. Koncepcja utopii wyjaśnia różne postrzeganie idei utopii, także historycznie. Najczęściej utopia wywołuje negatywne skojarzenia, gdyż historycznie były to nierealne idee, przedstawiane w uproszczeniu, bez możliwości realizacji. Obecnie ideę utopii przedstawia się jako konieczność zmian, które muszą być poparte działaniem, nie mogą być tylko marzeniami. Należy mieć świadomość możliwości i niemożności zmian rzeczywistości, gdy nie zgadzamy się z jej funkcjonowaniem.
Z kolei próbą odpowiedzi na pytanie czy nową utopią jest idea zrównoważonego rozwoju, jest drugi podrozdział. Twórcy idei zrównoważonego rozwoju nie przedstawiają idei wizji lepszego świata, który ma zastąpić rzeczywistość. Szukają mechanizmów, które pozwolą na ich stopniową realizację, gdyż nie chodzi o świat idealny, ale o stworzenie holistycznego modelu rzeczywistości. Dlatego idea zrównoważonego rozwoju jest raczej planem zmian, nie utopią.
Wśród różnych przedstawionych planów są Uchwały Szczytu Ziemi oraz 27 Zasad Deklaracji z Rio (z roku 1992). Ich treść przedstawiona została w trzecim podrozdziale artykułu. Realizacja tych uchwał i zasad została oceniona krytycznie, gdyż zachodzi podejrzenie, że są one tylko przykrywką dla elit żądnych władzy i jest to utopia, która jest narzędziem manipulacji społecznej.
Tak więc idea zrównoważonego rozwoju ma być modelem rzeczywistości, zapowiedzią realizacji tego modelu, a przynajmniej próbą podjęcia działań dla osiągnięcia zaplanowanego rozwoju.
Słowa kluczowe: zrównoważony rozwój, utopia, Szczyt Ziemi
Problemy Ekorozwoju 14(2)2019: 111-116
