Czy liberalny kapitalizm i globalizacja umożliwiają realizację strategii zrównoważonego rozwoju?
Lucjan Pawłowski
Lublin University of Technology, Faculty of Environmental Engineering, Ul. Nadbystrzycka 40B, 20-816 Lublin, Poland
E-mail: l.pawlowski@pollub.pl
Abstract
One of paradigms of sustainable development is intra-generational justice, which requires the active role of the state to balance the power of international corporations with the interests of paid workers. The changes initiated by Ronald Reagan and Margaret Thatcher, which led to the weakening of trade unions and the controlling role of the state, resulted in an escalation of inequality. Globalisation is applied to this, in an age where the influences of large multinational corporations, geared primarily for profit, do not have a strong partner who could effectively control them. Consequently, in spite of an increase in worker productivity, regions of poverty on a global scale do not diminish. Instead, vast concentrations of capital accrue in the hands of narrow groups of people. In particular, the liberalisation of the financial markets should be regarded as dangerous which, as a result of speculations, appropriate vast resources without contributing to the creation of added value. It is necessary to return to the concept of the welfare state to significantly improve the quality of life for most citizens. Nowadays, liberal capitalism represents a considerable threat to the realisation of the sustainable development idea.
Key words: sustainable development, globalisation, intra-generational justice
Streszczenie
Jednym z paradygmatów zrównoważonego rozwoju jest sprawiedliwość wśród-generacyjna, która wymaga aktywnej roli państwa równoważącej potęgę korporacji i interesów pracowników najemnych. Zmiany zapoczątkowane przez Ronalda Regana i Margaret Thatcher, które doprowadziły do osłabienia związków zawodowych i kontrolującej roli państwa skutkują narastaniem nierówności. Na to nakłada się globalizacja, w dobie której wpływy wielkich międzynarodowych korporacji, które są nastawione przede wszystkim na zysk, nie mają silnego partnera, który by je skutecznie kontrolował. W konsekwencji pomimo wzrostu wydajności pracy, obszary biedy w skali świata nie maleją. Następuje natomiast ogromna koncentracja kapitału w rękach wąskich grup ludzi. W szczególności za groźne należy uznać zliberalizowane rynki finansowe, które w wyniku spekulacji zawłaszczają ogromne środki, nie przyczyniając się do powstania żadnej wartości dodanej. Koniecznym jest powrót do koncepcji państwa opiekuńczego w istotny sposób poprawiającego jakość życia większości obywateli. Liberalny kapitalizm w obecnej postaci stanowi istotne zagrożenie dla realizacji idei zrównoważonego rozwoju.
Słowa kluczowe: rozwój zrównoważony, globalizacja, sprawiedliwość wśródgeneracyjna
Problemy Ekorozwoju 7(2)2012: 7-13
