Zrównoważony rozwój i wspólne wartości – zrównoważenie jako punkt styczności Zachodnich i islamskich tradycji etycznych
Paweł Bernat
Środkowoeuropejski Instytut Zmiany Społecznej, Ul. Fundamentowa 45/47 lok. 33, 04-057 Warszawa, Poland
E-mail: pawel.l.bernat@gmail.com
Abstract
Sustainable development as well as implementation of sustainable practices stems from commitment to certain values. It is an expression of a particular ethical worldview – a sustainable ethic, a core value of which is the value of sustainability. This ethics is an applied ethics that is built upon two theoretical pillars. It operates on expanded scope of moral concern, where intrinsic value is appointed to future generations and also non-instrumental value is recognised in non-humans.
I will argue in this paper that those pillars, namely intergenerational equity and non-instrumental value of non-humans are present in ethical theories of the West and Islam. Both of which exist as values or as derivatives of other values in those moral frameworks. On that account, as it will be demonstrated further, sustainable development, in theory and practice, may be seen as a common ground for intercultural dialogue and a tool of bringing together the two cultures.
Key words: environmental ethics, intergenerational equity, Islam, sustainability, sustainable development, value of Nature
Streszczenie
Zrównoważony rozwój, jak i implementacja zrównoważonych praktyk wynika z opowiedzenia się za pewnymi wartościami. Jest to wyraz szczególnego światopoglądu etycznego – etyki zrównoważenia, gdzie wartością kluczową jest wartość zrównoważenia. Jest to etyka szczegółowa, która opiera się na dwóch teoretycznych filarach: operuje ona na poszerzonym zakresie etycznej troski, gdzie przyszłym pokoleniom przypisana jest wartość wsobna, a także stwierdza się nieinstrumentalną wartość nie-ludzi.
W artykule przedstawione są argumenty za tym, że filary te, a mianowicie międzypokoleniowa równość oraz nieinstrumentalna wartość nie-ludzi, obecne są w teoriach etycznych Zachodu i islamu. Występują w nich formie wartości, bądź też są pochodnymi wartości występujących w tych systemach moralnych. Opierając się na powyższym zostanie wykazane, że zrównoważony rozwój, w teorii, jak i praktyce, może być postrzegany jako wspólny mianownik dialogu międzykulturowego oraz jako narzędzie służące zbliżeniu obu kultur.
Słowa kluczowe: etyka środowiskowa, równość międzypokoleniowa, islam, wartość natury, zrównoważenie, zrównoważony rozwój
Problemy Ekorozwoju 7(1)2012: 15-31
