Zrównoważony rozwój perspektywą dalszego postępu cywilizacyjnego
Antoni Skowroński
Uniwersytet im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Poland
Summary
During his ontogenesis a human being was dependant on many environmental factors. From the moment the abstract occurred, natural barriers were crossed, ontogenesis came to a halt and civilisation development commenced. Speeding up of the latter observed from the end of 18th century together with technical and scientific achievements resulted in natural resources exhaustion, depleting of biosphere and upsetting of ecological balance. Our constantly developing civilisation has faced a serious global crisis. The truth is, that for some time, relations between a man and nature have been leading to increasing of civilization problems, what is shown in undermining of both social and biological structure of man’s life. Reconciliation between civilization development and proper functioning of environment is, for the time being, complicated and hard but crucial. Sustainable development seems to be an alternative. The idea presents a number of solutions leading to protection of three elements of development: society, nature and economy. Its main assumption is to redefine current way of thinking and acting and not resigning from or decreasing of present level of civilization development. The conception of sustainable development is about including natural environment in social and economic development of a region, a country or as in global perspective, a whole world. It assumes a long-lasting improvement of living quality of present and future generations what is integrally associated with environmental improvement. It also points out a need for enhancement of spiritual growth and change of material aims of development into immaterial ones. Implementation of the idea of sustainable development on a global scale is a chance for further normal civilisation development. Regrettably, this implementation is hindered, these days, by global unilateralism.
Key words: sustainable development, level of civilization development, implementation of sustainable development
Streszczenie
Człowiek w swoim rozwoju biologicznym był uzależniony od wielu czynników środowiskowych. Z chwilą kiedy pojawiło się myślenie abstrakcyjne, bariery przyrodnicze zostały przekroczone, rozwój biologiczny się zatrzymał, a rozpoczął się rozwój cywilizacyjny. Doprowadził on do wielu udogodnień w życiu i działalności człowieka ale też wprowadził duże zmiany i wytworzyła nowy porządek, który z czasem stanął w opozycji do natury. Przyśpieszenie rozwoju cywilizacyjnego, które obserwujemy od końca XVIII wieku, obok osiągnięć spowodowało wyczerpanie zasobów naturalnych, ubożenie biosfery, zachwianie równowagi ekologicznej oraz przyniosło wiele zniszczeń, klęsk i zagrożeń. Nasza rozwijająca się ciągle cywilizacja naukowo-techniczna, stanęła wobec poważnego kryzysu o charakterze globalnym. Faktem jest, że od dłuższego czasu, związki człowieka z przyrodą prowadzą do narastania problemów cywilizacyjnych, przejawiających się w zachwianiu społecznej i biologicznej struktury bytowania człowieka. Pogodzenie rozwoju cywilizacji z prawidłowym funkcjonowaniem naturalnego środowiska, jest w tej chwili rzeczą skomplikowaną i trudną. Alternatywą wobec takiego stanu rzeczy jest kontynuacja dalszego rozwoju cywilizacyjnego w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju (sustainable development). Idea ta przedstawia szereg rozwiązań prowadzących do ochrony i zabezpieczenia trzech członów rozwoju, a więc społeczeństwa (kultury), przyrody (natury) i gospodarki (ekonomii). Zakłada ona przewartościowanie dotychczasowego sposobu myślenia i działania nie rezygnując a nawet nie obniżając dotychczasowego poziomu rozwoju cywilizacyjnego. Koncepcja zrównoważonego rozwoju polega na włączeniu środowiska naturalnego do rozwoju społeczno-gospodarczego regionu, kraju czy w ujęciu globalnym całego świata. Zakłada trwałą poprawę jakości życia współczesnych i przyszłych pokoleń, co integralnie łączy się z poprawą stanu środowiska człowieka. Wskazuje też na potrzebę rozwoju duchowego człowieka i zamianę celów rozwojowych z materialnych na niematerialne. Wprowadzenie zrównoważonego rozwoju w skali globalnej jest szansą dalszego prawidłowego rozwoju cywilizacyjnego. Niestety to wprowadzenie jest utrudniane dzisiaj przez światowy unilateralizm.
Słowa kluczowe: rozwój zrównoważony, poziom rozwoju cywilizacyjnego, wprowadzanie rozwoju zrównoważonego
Problemy Ekorozwoju 1(2)2006: 47-57
